Deel 1: De berg

DEEL 1: DE BERG

De eerste aflevering vertelt het sprookje over de rattenvanger van de gebroeders Grimm vanaf het moment dat het stadje Hamelen dankzij hem verlost is van een rattenplaag. Het lukte de bewoners zelf niet de ratten te verdrijven, ze zaten overal, "van die grote bruine, meneer". De rattenvanger was een vreemde man in het groen die beloofde in ruil voor een pot goud Hamelen van de ratten te verlossen. De gemeenteraad, bestaande uit burgemeester Walg, meester Spicht, Pint de schoenlapper en lakenhandelaar Simon Bierenbroodspot, was daarmee akkoord gegaan.

Het was de vreemdeling inderdaad gelukt om met zijn fluitspel de ratten tot ver buiten de stadsmuren mee te lokken. De gierige meester Spicht weet de andere leden te overtuigen de rattenvanger slechts een klein geldbedrag van 35 dukaten te geven. Alleen Simon Bierenbroodspot is tegen dit voorstel. Wanneer zijn zoon Bertram op bezoek gaat bij de burgemeester om te protesteren krijgen de twee ruzie over de beloning van de rattenvanger. Lidwientje, de dochter van de burgemeester, denkt dat Bertram om haar hand is komen vragen. De burgemeester is zo boos dat er geen sprake meer kan zijn van een huwelijk.

De verloving wordt door hem verbroken. Lidwientje is ontroostbaar maar stadsomroeper Hildebrandt Brom zorgt ervoor dat zij Bertram 's avonds stiekem kan ontmoeten bij de stadspoort. Op dat moment besluit de rattenvanger wraak te nemen door met zijn fluit de kinderen van Hamelen de stad uit te lokken. Bij de stadspoort raken ook Lidwientje, Bertram en poortwachter Aernout Koffij in de ban van het fluitspel en volgen de kinderen al even gedwee. Hildebrandt heeft vanwege zijn verkoudheid watjes in zijn oren en hoort daarom niets. Hij besluit de vreemde optocht te volgen en ziet hoe de wand van de berg Kei zich opent.

Als laatste glipt hij naar binnen waarna de berg zich weer sluit. De rattenvanger is opeens verdwenen en de Hamelaars zitten opgesloten in de berg. Ze stellen zichzelf voor het eerst de vraag wie hen de weg terug naar Hamelen kan vertellen.

INFORMATIE

Uitzending
KRO - 22 januari 1972 - Nederland 1 - 17.00-17.30 uur

Opnamedata
7 en 8 januari 1972

Tekst
Harrie Geelen

Muziek, arrangementen, orkestratie en muzikale leiding
Joop Stokkermans

Muziekopname
Dick van der Meer

Decorontwerp
Mia Schlosser

Kledingadviezen
Marga Langeweg

Regie-assistente
Peggy de Brij

Regie
Nico Hiltrop

Productie
René Sleven

Rolverdeling
Bertram Bierenbroodspot - Rob de Nijs
Lidwientje Walg - Ida Bons
Hildebrandt Brom - Ab Hofstee
Aernout Koffij - Martin Brozius
Verteller - Hans Pauwels
Barend Stip - Ivo Brautigam
Hilletje Labberton - Ellen van Lil
Hector Hondecoeter - Erwin Crone
Kinderen van Hamelen - Kinderkoor onder leiding van Henk van der Velde

Gastrollen
Burgemeester Willem Walg - Paul Meyer
Meester Spicht - Paul Deen
Brechtje de Wijn - Ine Veen
Pint de schoenlapper - Frans Kokshoorn
Rattenvanger - Peter Bouwhuysen
Vrouw - Milly Wallert
Heer - Herman Hayemaye
Werkman - Nico Jansen

LIEDJES

Begintune
Huib Orizand, Koor

Meester Spicht
Koor

Ik walg van burgemeester Walg
Rob de Nijs, Koor

Kunt u ons de weg naar Hamelen vertellen, meneer?
Rob de Nijs, Ida Bons, Ab Hofstee, Martin Brozius, Koor

DRAAIBOEK

De Stichting Hamelen 97 heeft een aantal scripts overgetypt, klik op de link om het draaiboek als pdf te bekijken:
Deel 1: De Berg

TRIVIA

Herman Vinck was als eerste gevraagd voor de rol van Aernout Koffij en Johan te Slaa was als eerste gevraagd om Pint de schoenlapper te spelen.

De scène waarin de inwoners van Hamelen in "straatinterviews" over de rattenplaag vertellen was een parodie op de reclame voor Croma die destijds werd uitgezonden. De zinsnede "prachtig bruin" (wat nu op de ratten slaat) wordt door Milly Wallert, dezelfde vrouw als in de reclame, uitgesproken.

Omdat hij niet wist wanneer de serie zou eindigen hield Harrie Geelen de rattenvanger bewust mysterieus en gaf hem een groen gezicht, zodat deze rol in de toekomstige laatste aflevering ook door een andere acteur gespeeld zou kunnen worden. Dat bleek ook het geval, in deel 42 duikt de rattenvanger weer op en wordt zijn naam bekend: Goudriaan van Wamp, gespeeld door Carol van Herwijnen.

Hoewel hij meer dan eens genoemd wordt komt Simon Bierenbroodspot, de vader van Bertram, niet in deze aflevering voor. Ook hij zou pas in deel 42 te zien zijn, gespeeld door Tom van Beek.

Drie leden van het koor (Ivo Brautigam, Ellen van Lil en Erwin Crone) speelden een eigen personage maar werden niet bij naam genoemd op de aftiteling ("Barend als Barend Stip").

Een selectie foto's gemaakt op de set van deze aflevering is te zien op de pagina Foto's.

De liedjes uit deze aflevering staan op cd 1 van de cd-box. De lange begintune is niet bewaard gebleven maar is te horen aan het begin van de compilatie van seizoen 1 op de dvd-box. Van de liedjes "Meester Spicht" en "Ik walg van burgemeester Walg" waren de originele opnamen niet beschikbaar, hiervoor is gebruik gemaakt van de cd van het Rob de Nijsmuseum uit 1993. Het Hamelenlied is de originele versie, opnieuw gedigitaliseerd.
Voor de langspeelplaat 'Loekie de Leeuw presenteert de leukste TV toppertjes' nam het koor in 1973 het Hamelenlied opnieuw op. Deze versie staat op de bonus cd, net als twee live uitvoeringen opgenomen voor het radioprogramma Goudmijn ter gelegenheid van 75 jaar KRO.

DVD

Deze aflevering is niet bewaard gebleven. Ongeveer vijf minuten zijn opgenomen in de compilatie van het eerste seizoen die op disc 1 van de van de Ultieme Verzamelbox en op disc 1 van de 4 dvd-box staat.

Publicatiedatum: 23 augustus 2018

Laatste aanvulling: 27 maart 2019

MEDIA